De Duits-Joodse Peter Rashkin heeft de concentratiekampen van de Tweede Wereldoorlog overleefd, maar verloor er zijn hele familie. Na de oorlog ontvlucht hij Europa en probeert hij in Amerika een nieuw leven op te bouwen. Hij trouwt en krijgt met zijn vrouw June een dochter, maar onder de oppervlakte van zijn geslaagde nieuwe leven sluimeren de herinneringen aan alles wat hij moest achterlaten.
Terwijl Peter en zijn gezin te maken krijgen met de snelle veranderingen en spanningen van de naoorlogse jaren in Amerika, dringt het verleden, dat Peter liever zou vergeten, zich steeds meer op. Als hij zijn dierbaren niet nog eens wil verliezen, kan hij de zwaarstwegende herinnering van allemaal niet langer wegstoppen: die aan zijn verloren familie.
Dit boek bestaat uit drie delen en een proloog. Het eerste deel is geschreven vanuit het perspectief van Peter, en begint in 1965. Het tweede deel gaat over June en start in 1975. Het laatste deel start in 1985 en gaat over Elsbeth, hun dochter.
Het eerste deel was erg goed. Langzaam aan kom je steeds meer te weten over Peters verloren familie. Sommige stukken waren enorm ontroerend om te lezen. Ondertussen heeft Peter een leven voor zichzelf in Amerika gecreëerd. De herinneringen, en vooral de schaamte, aan zijn familie kan hij echter niet van zich af schudden. Peter is als personage mooi neergezet.
Het tweede deel, over June, vond ik een stuk minder. Hoewel de oorlog nog steeds als een rode draad door het verhaal loopt, en impliciet ook veel van de gebeurtenissen in gang zet, speelt het een veel minder prominente rol in het verhaal. Peter sluit zich te veel af, June is niet gelukkig. Het heeft allemaal te maken met de oorlog, maar andere elementen spelen een belangrijkere rol. Uiteindelijk start June een affaire, wat nogal breed uitgemeten wordt. Ik had het veel interessanter gevonden als haar wens om te werken meer aandacht had gekregen. Als ze daar voor gestreden had, in plaats van een affaire aan te gaan, was dit deel naar mijn mening al een stuk leuker geweest om te lezen. Door de keuzes die zij maakt kan ik mij weinig in June inleven. Ik vind haar een van de mindere personages in het verhaal.
Ook over het derde deel ben ik minder enthousiast. Peters trauma speelt ook hier een rol, maar ik vind het nu een beetje ongeloofwaardig neergezet. De geschiedenis van Elsbeths vader wordt als oorzaak van alles neergezet, maar wat haar overkomt had echt zo veel anderen kunnen overkomen, los van de hele oorlog. De manier waarop de gezinssituatie wordt geschetst is wel interessant. Een aantal motieven uit de eerdere twee delen worden gecombineerd, en de effecten op Peter worden mooi weergegeven. Hij zit helemaal in zijn eigen wereld en heeft niet meer door wat er om hem heen gebeurd. Ook dat haar vaders verleden Elsbeth zo bezighoudt, en ook haar niet loslaat is interessant om te lezen.
Alle delen samen laten zien dat de gevolgen van de oorlog niet alleen Peter zelf raken, maar ook zijn vrouw en kind. De oorlog heeft de rest van Peters leven beïnvloed. Het is lastig, zo niet onmogelijk, om het verleden achter je te laten.
Ook komen de vooroordelen naar voren die ook, of misschien wel juist, na de oorlog een grote rol speelden in de samenleving. Echt een oorlogsroman is het echter niet, doordat andere elementen een prominentere plaats in het verhaal krijgen.
Het tweede deel van de achterflap 'Als hij zijn dierbaren niet nog eens wil verliezen, kan hij de zwaarstwegende herinnering van allemaal niet langer wegstoppen: die aan zijn verloren familie' vind ik eigenlijk niet echt terugkomen in het verhaal. Misschien dat dit komt doordat het gedeelte waarin hij zijn gezin dreigt te verliezen is geschreven vanuit het perspectief van June, en Peter praat niet over zijn herinneringen aan de oorlog.
Het idee is prachtig, en had echt potentie. De thema's oorlog, herinneringen, verlies en naoorlogs Amerika uitwerken aan de hand van drie generaties is leuk bedacht. Maar door de focus naar mijn mening op de verkeerde plekken te leggen, en verbanden te suggereren die niet noodzakelijk iets te maken hebben met de oorlog, is de uitwerking een stuk minder. Het boek begon veelbelovend, maar werd met elk deel een stukje minder. Maar zoals gezegd laat het ook zien dat de oorlog een grote nasleep heeft, ook op de mensen die het niet (bewust) hebben meegemaakt. Echt een oorlogsroman kan ik het daarentegen niet noemen.
Ik geef dit boek 3 sterren.
Reactie plaatsen
Reacties